نمونه تمرین حل شده از سوره فلق/3

هو الحق

اللهم صل علی محمد و آل محمد

تمرین های درس چهارم- سوره مبارکه فلق

نام قرآن پژوه: پروانه مسلمی

تصویرسازی از واژگان:

 

قول: کلام- گفتار ملحون

عوذ: ملتجی گشتن به کسی که قدرت پناهگاه بودن را دارد

رب: ارباب- صاحب- مربی

فلق: هرچه شکافته شود- بامداد- فجر

شر: جامع رذایل و خطاها- بدذاتی- در مقابل خیر

خلق: ابداع- ایجاد

غاسق: شب وقت غروب شفق- تاریکی بعد از غروب شفق- شب بسیار تاریک

وقب: فرود آمدن تاریکی بر مردم- درآمدن تاریکی شب

نفث: تف کردن- به دل کسی القا  کردن چیزی را

عقد: گره زدن

حاسد: بداندیش

 

 

 

مرحله دوم: گزاره نویسی

برب الفلق

-         پناه به رب فلق به خروج از تاریکی و عبور از شکاف تاریکی به سمت نور، امید می دهد.

-         پروردگار سپیده دم، سپیده دمی که نشانه ای خروج از تاریکی ها و ورود به نور است.

من شر ما خلق

-         هر کس باید مراقب خودش باشد که خودش و اعمال و نحوه حیاتش، برای دیگران موجب شر نشود.

ومن شر غایق اذا وقب

-         غفلت ها و بی خبری های ما از برخی از زوایای زندگی مان، می تواند مصداقی از تاریکی باشد.

و من شر النفاثات فی العقد

-         پناه بردن به رب فلق هم یکی از راه های گرفتار نشدن و خلاصی از گره هاست و هم راهی برای اینکه از دسته دمندگان در عقد نباشیم.

 

گزاره های کلی سوره

-         شرور می توانند از طرف ما به دیگران یا از طرف دیگران به ما باشند.

-         شرور، ابهامات زندگی، گناه ها، گره ها، حسد حاسد و گاه حتی خودمان هستیم ولی شاید اینها تنها چند مصداق باشند، لذا پناه بردن ما باید از شر ما خلق باشد، یعنی از شر هرچه که خلق کرده، یعنی تمام شرور.

-         همیشه خودمان را باید در معرض شرور بدانیم تا دچار غفلت نشویم، غفلت باعث می شود پناه نبریم و دچار آسیب شویم.

 

 

 

مرحله سوم: تدبر در سوره با نزدیک شدن به غرض آن

پاسخ به سوالات کتاب با توجه به جمع بندی سوره:

1-    منظور از شر: موضع گیری نامطلوب انسان نسبت به وقایع پیرامون، اگر انسان در موضع آگاهی به جای غفلت باشد، با دیدن نشانه هایی از شرور، با پناه بردن به رب فلق، خود را از آن شرور مصون می کند.

2-    می تواند در خارج از انسان هم وجود داشته باشد، و اغلب شاید همین طور باشد ولی برخی شرور هم از جانب خود فرد به خودش می رسند مثلا اگر به کسی حسادت ورزد، شر به خودش هم می رسد.

3-    اول اینکه تلاش کنیم خودمان آن شرور را برای دیگران نداشته باشیم، دوم اینکه به نشانه های بروز شرور توجه کنیم تا با دیدن آنها به روش هایی مثل توبه و استغفار، به خدا پناه ببریم.

4-    الف)فکر می کنم ظهور حزب الله لبنان فلق نابودی رژیم صهیونیست است. ب)هر چه بیشتر به نشانه ها توجه کنیم و مهارت کسب کنیم و از خدا یاری بطلبیم، بهتر می توانیم از آن استفاده کنیم.

5-    الف)در تحقق آرمان های الهی در جامعه، توجه به نشانه ها (فلق) امیدبخش است. باعث موضع گیری درست می شود، البته در صورت اینکه توجه به نشانه ها همراه با پناه بردن به رب فلق باشد. ب)توطئه های دشمن علیه نظام و انقلاب- زیرآب زنی ها در بین مردم

6-    الف)کسی که به رب فلق پناه برد، از هر شر و آسیبی در امان است.

ب)این گزاره به تنهایی نمی تواند غرض سوره باشد، به نظرم غرض را باید در ارتباط بین این گزاره و واژه فلق (نشانه ها) جستجو کرد.

 

مرحله چهارم:

حال اگر فردی دچار حسد دیگران شد، باید چه کند؟

-         اگر غافل نباشد، حسد دیگران می تواند او را وادار کند به خدا پناه ببرد و برای رهایی از آسیب دیدن از جانب دیگران، با خدا در ارتباط باشد.